Sint Thomas

De kortste dag van het jaar, 21 december, is gewijd aan de heilige Thomas. De apostel Thomas is vooral bekend omdat hij niet geloofde dat Christus werkelijk was opgestaan uit de dood. Rond 21 december bestaan allerlei gebruiken en rituelen. De bekendste zijn het gebruik dat langslapers op deze dag moeten trakteren en het luiden van de klokken. Op Sint Thomas mochten kinderen hun ouders of meester buitensluiten totdat hun een traktatie of een verhaal werd beloofd.

Hoewel 21 december pas na de invoering van de Gregoriaanse kalender de kortste dag werd, was het vanouds een van de dagen rond de joeltijd waarin midwintergebruiken bestonden, heidense gebruiken die op een vrij doorzichtige wijze door de heilige werden gekerstend. De hernieuwde levenskracht werd vaak met zang en dans gevierd. In een geschrift uit 1521 klaagt Erasmus dat er in de Thomasnacht in de Rotterdamse kerken wordt gedanst. Ook het Thomasluiden was bedoeld om de levenskracht weer te wekken. In veel delen van Nederland, met name in het noorden, werden de kerkklokken tussen 21 en 31 december de hele dag geluid. Het midwinterhoornblazen, dat met name in Twente tot vandaag de dag populair is gebleven, heeft in wezen dezelfde functie als het Thomasluiden.

Interreligieuze kalender

april 2024
M D W D V Z Z
« mrt   mei »
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
2930